Mỹ áp thuế 20% với hàng Việt từ ngày 7/8/2025 sẽ tạo động lực và sức ép lớn lên xuất khẩu. Doanh nghiệp buộc tái cấu trúc chuỗi cung ứng, nâng chất lượng...
Đòn bẩy hay thách thức?
Theo số liệu được Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố sáng 6/8/2025, 7 tháng năm 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 514,7 tỷ USD, tăng 16,3% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14,8%; nhập khẩu tăng 17,9%. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 262,44 tỷ USD, tăng 14,8% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 85,1 tỷ USD. Trong 7 tháng đầu năm, xuất siêu sang thị trường này đạt 74,6 tỷ USD tăng 28,6% so với cùng kỳ năm trước.
Ảnh: TL
Mỹ chính thức áp mức thuế đối ứng 20% với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam, thay vì mức 46% dự kiến ban đầu. Dù đã giảm đáng kể, mức thuế mới vẫn gấp đôi so với trước đây, tạo áp lực lớn lên các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, giày dép, thủy sản, gỗ, điện tử...
Tuy nhiên, từ ngày 7/8/2025, Mỹ chính thức áp mức thuế đối ứng 20% đối với hàng hóa xuất khẩu nước ta, sau khi tuyên bố mức áp thuế khởi điểm lên đến 46%. Bên cạnh đó, các mặt hàng bị phát hiện là transshipment - trung chuyển từ nước khác qua Việt Nam- sẽ phải chịu thuế lên đến 40%. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp lo lắng đơn hàng và doanh thu bị suy giảm thời gian tới. Nhất là trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp hiện vẫn sử dụng nhiều nguyên liệu nhập khẩu.
Tuy nhiên, theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, mức thuế đối ứng của Mỹ sẽ là đòn bẩy thúc đẩy doanh nghiệp Việt phải hoàn thiện chuỗi cung ứng từ nội địa hóa nguyên liệu đến nâng chất lượng, hiện đại hóa sản xuất và kiểm chứng xuất xứ hàng hoá rõ ràng để vượt qua rào cản 40% thuế trung chuyển.
Đặc biệt, dưới góc độ cơ quan quản lý, đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) cho biết, việc hoãn áp dụng mức thuế 46% trong 3 tháng quan đã góp phần tạo động lực cho các nhà nhập khẩu đẩy nhanh đơn hàng từ Việt Nam, qua đó đẩy kim ngạch tăng cao trong 7 tháng đầu năm 2025.
Có thể thấy, chính sách thuế nhập khẩu mới của Mỹ sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến kim ngạch thương mại cũng như hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2025. Như vậy, mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu 12% cho năm 2025 là trong tầm với.
Doanh nghiệp Việt chủ động điều chỉnh kế hoạch kinh doanh
Dệt may là một trong những ngành hàng có thị trường xuất khẩu chủ yếu là Mỹ và được đánh giá là chịu tác động lớn nhất về thuế quan của Tổng thống Donald Trump. Nhận định về mức thuế quan mới, chị Nguyễn Thu Hương - Giám đốc Công ty Xuất nhập khẩu dệt may Thanh Hương chia sẻ, chúng tôi đang xuất khẩu nhiều mặt hàng may mặc bình dân vào thị trường Mỹ. Với mức thuế 20% dành cho hàng Việt mà Mỹ vừa công bố thì doanh nghiệp tuy có gặp trở ngại, nhưng vẫn có lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ nặng ký như Ấn Độ, Trung Quốc. Mức thuế thấp hơn đối thủ sẽ tạo lợi thế cạnh trang về giá cả.
Ngành dệt may nước ta tập trung đầu tư đầu tư và chuyển giao công nghệ tiên tiến. Ảnh: TL
Trong bối cảnh Mỹ hiện là thị trường tiêu thụ gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam, mức thuế mới 20% buộc doanh nghiệp phải nhanh chóng điều chỉnh chiến lược. Tăng tỷ lệ nội địa hóa nguồn nguyên liệu, bảo đảm xuất xứ rõ ràng, đầu tư công nghệ nâng chất lượng sản phẩm và mở rộng thị trường thay thế đang trở thành yêu cầu cấp thiết. Các chuyên gia nhận định, nếu tận dụng cơ hội tái cấu trúc chuỗi cung ứng, nâng tầm sản phẩm và khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại khác, doanh nghiệp Việt có thể giảm thiểu tác động từ mức thuế 20% và duy trì vị thế tại thị trường Mỹ.
Hơn thế nữa, theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas) ông Trương Văn Cẩm, thời gian qua, ngành dệt may nước ta tập trung đầu tư đầu tư và chuyển giao công nghệ tiên tiến nhằm đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao từ một số thị trường, nhất là Mỹ. Do đó, hàng dệt may Việt vào Mỹ vẫn có triển vong tăng trưởng mạnh trong thời gian tới.
Đối với một số nhóm ngành hàng như gỗ, sản phẩm từ gỗ và các kim loại như thép – nhôm, nông sản - những lĩnh vực cũng xuất khẩu rất lớn vào thị trường Mỹ cũng đang có sự chuyển mình rất lớn để đáp ứng nhu cầu của thị trường này, ưu tiên các mặt hàng có giá trị gia tăng cao để xuất khẩu bền vững.
Theo đại diện Cục Xuất nhập khẩu, để tạo dựng những lợi thế xuất khẩu vào Mỹ, doanh nghiệp Việt Nam nên cần chủ động tái đàm phán hợp đồng với đối tác, thương lượng để điều chỉnh giá thành hoặc chia sẻ chi phí phát sinh từ thuế quan. Đồng thời tập trung tăng cường kiểm soát chất lượng, minh bạch hóa nguồn gốc xuất xứ (CO), truy xuất nguồn gốc rõ ràng, đổi mới công nghệ, tự chủ nguyên vật liệu, nâng tỷ lệ nội địa hóa...
Ví như, doanh nghiệp có thể phát triển chuỗi cung ứng nội địa, tối ưu hóa việc sử dụng nguyên liệu từ ASEAN để tránh rủi ro bị áp thuế transshipment 40%. Đây cũng là bước chuyển chiến lược dài hạn để giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ Trung Quốc hay các quốc gia khác.
Ngoài ra, đại diện Vitas nhấn mạnh vai trò Chính phủ và Bộ Công thương trong việc hỗ trợ doanh nghiệp đào tạo về quy tắc xuất xứ, giảm thủ tục hành chính, củng cố hệ thống hải quan để doanh nghiệp có thể tận dụng ưu đãi tốt hơn. Còn doanh nghiệp cần đầu tư phần mềm quản lý chuỗi cung ứng, chứng nhận xuất xứ rõ ràng và tăng năng lực nội bộ xử lý kiểm định, giảm thời gian và thủ tục. Những yếu tố này sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam vượt qua mức thuế 20% mà Mỹ áp đặt và biến đó thành bàn đạp cho phát triển bền vững hơn trong thương mại toàn cầu./.
Nguồn: Kate Trần/vtv.vn
